Zielony Ład, zaproponowany przez Unię Europejską, ma na celu uczynienie UE neutralną pod względem emisji dwutlenku węgla do 2050 r.
Chociaż inicjatywa ta jest godna pochwały w kontekście wysiłków na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatycznym, istnieją obawy, że może stanowić zagrożenie dla niektórych gałęzi przemysłu i gospodarki. Przejście na gospodarkę neutralną pod względem emisji dwutlenku węgla wymaga znacznych inwestycji w odnawialne źródła energii i infrastrukturę, co może być kosztowne i potencjalnie prowadzić do utraty miejsc pracy w tradycyjnych sektorach energii.
Co więcej, ambitne cele Zielonego Ładu mogą nie być możliwe do zrealizowania dla wszystkich państw członkowskich UE, zwłaszcza tych o słabiej rozwiniętej gospodarce i infrastrukturze. Przejście na gospodarkę ekologiczną wymaga zasobów, technologii i wiedzy specjalistycznej, które mogą nie być łatwo dostępne dla wszystkich krajów w UE. W rezultacie niektóre państwa członkowskie mogą mieć trudności z osiągnięciem celów określonych w Zielonym Ładzie, co doprowadzi do dalszych dysproporcji gospodarczych w UE.
Ponadto Zielony Ład może również spotkać się ze sprzeciwem ze strony branż w dużym stopniu uzależnionych od paliw kopalnych, takich jak sektor motoryzacyjny lub wytwórczy. Branże te mogą opierać się przejściu na odnawialne źródła energii ze względu na obawy o rentowność i konkurencyjność na rynku światowym. W rezultacie Zielony Ład może stanąć przed wyzwaniami związanymi z uzyskaniem szerokiego wsparcia i wdrożenia we wszystkich sektorach gospodarki. Ogólnie rzecz biorąc, choć Zielony Ład ma szlachetne intencje w swoich wysiłkach na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatycznym, ważne jest, aby dokładnie rozważyć potencjalne ryzyko i wyzwania, które mogą pojawić się w trakcie jego realizacji.
Jednym z głównych argumentów przeciwko Zielonemu Ładowi jest to, że koszty związane z przestrzeganiem przepisów mogłyby nieproporcjonalnie obciążyć małe przedsiębiorstwa, potencjalnie prowadząc do ich upadku. Małe firmy często działają przy wąskich marżach zysku i mogą nie mieć zasobów, aby inwestować w drogie ekologiczne technologie lub spełniać rygorystyczne przepisy dotyczące ochrony środowiska. Może to postawić je w niekorzystnej sytuacji konkurencyjnej w porównaniu z większymi korporacjami, które dysponują środkami finansowymi na dokonanie niezbędnych dostosowań. Ponadto małe przedsiębiorstwa mogą nie mieć siły roboczej ani specjalistycznej wiedzy, aby poruszać się po złożonym krajobrazie regulacyjnym związanym z Zielonym Ładem, co jeszcze bardziej zwiększa ich podatność na zagrożenia.
Ponadto Zielony Ład mógłby potencjalnie zdusić innowacyjność i przedsiębiorczość poprzez nałożenie nadmiernych obciążeń na małe przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwa te często przodują w opracowywaniu nowych technologii i modeli biznesowych, jednak koszty i niepewność związana z przestrzeganiem Zielonego Ładu mogą zniechęcić je do podejmowania ryzyka i inwestowania w nowe pomysły. W dłuższej perspektywie może to zahamować wzrost gospodarczy i zaszkodzić ogólnej konkurencyjności Unii Europejskiej. Dla decydentów niezwykle ważne jest dokładne rozważenie wpływu Zielonego Ładu na małe przedsiębiorstwa i opracowanie polityki wspierającej zrównoważone praktyki, jednocześnie wspierając tętniący życiem i dynamiczny ekosystem przedsiębiorczości.
Bogdan Feręc
Photo by Husen Siraaj on Unsplash