W obliczu obecnych wydarzeń w Polsce i na świecie, gdzie na ogromną skalę łamie się konstytucję i prawa człowieka, gdzie bezprawnie ogranicza się nauczanie religii i historii, gdzie znów pojawili się więźniowie polityczni, nietrudno dostrzec analogię pomiędzy czasami PRL-u a teraźniejszością. Wydaje się, że mechanizmy terroru – manipulacja, dezinformacja, zastraszanie, które wydawały się domeną mrocznych kart historii, wciąż znajdują swoje miejsce w rzeczywistości. Najbardziej bolesne i przełomowe wydarzenia z historii Polski Ludowej, opisane przez prof. Wojciecha Polaka w jego monumentalnym dziele pt. „Opresja. Ilustrowana historia PRL” (wyd. Biały Kruk), są przestrogą przed powtarzalnością schematów, które prowadzą do utraty wolności i godności człowieka. Książka ta jest nie tylko historycznym dokumentem, ale też gorzkim przypomnieniem, że mechanizmy opresji wciąż są obecne w świecie.
Najnowsze dzieło prof. Polaka stanowi kompleksową analizę różnych aspektów życia w PRL-u, od polityki i gospodarki po kulturę i życie codzienne. Autor szczegółowo opisuje funkcjonowanie systemu totalitarnego, represje wobec opozycji, ograniczenia wolności słowa i zgromadzeń, a także trudności związane z codziennym życiem, odsłaniając przed czytelnikami dramatyczne doświadczenia Polaków żyjących pod komunistycznym reżimem.
Publikacja zaczyna się od poruszającej wzmianki o brutalnym zwalczaniu Żołnierzy Wyklętych, którzy pozostali wierni swojej przysiędze i idei niepodległości Polski. To symboliczne otwarcie przypomina o zapomnianych bohaterach, których walka była jednym z najważniejszych momentów naszej historii. Następnie autor prowadzi czytelnika przez kolejne etapy walki o niepodległość, opisując akcje oporu, strajki i protesty. Badacz podkreśla niezłomność ducha Polaków, którzy mimo represji dążyli do wolności i sprawiedliwości.
Szczególne miejsce w książce zajmuje rola Kościoła katolickiego i „Solidarności” w podtrzymywaniu nadziei na lepszą przyszłość. „Patriotyzm polski ma charakter heroiczny, romantyczny – pisze autor. – Innego patriotyzmu polskiego po prostu nie ma. To brzemię naszej historii, którego nie powinniśmy odrzucać. Nie możemy też godzić się na krytykę naszych przodków, dlatego że zbrojnie ruszali w pole, organizowali sprzysiężenia, powstania”. Prof. Wojciech Polak słusznie przypomina, że walka o wolność i prawdę to nieodłączna część polskiej tożsamości, której nie możemy zaniedbać.
„Opresja” to nie tylko analiza przeszłych wydarzeń, ale także przestroga przed powtórzeniem błędów. Publikacja wypełnia istotną lukę w naszej wiedzy historycznej. Poziom świadomości dotyczącej okresu PRL-u, zwłaszcza wśród młodszych pokoleń, jest wciąż niewystarczający, dlatego dzieło prof. Polaka stanowi ważny głos w dyskusji o przeszłości. Autor, jako przenikliwy obserwator rzeczywistości, nie tylko analizuje wydarzenia z przeszłości, ale także wyciąga z nich wnioski, które są niezwykle aktualne. Porównując sytuację w PRL-u do współczesnych wyzwań, uświadamia nam, że historia jest nie tylko zbiorem suchych faktów, ale także żywym narzędziem, które pozwala nam podejmować lepsze decyzje w przyszłości.
Publikacja prof. Polaka wyróżnia się nie tylko solidnym aparatem naukowym, ale także przystępnym językiem, co czyni ją interesującą lekturą zarówno dla historyków, jak i dla szerokiego kręgu czytelników zainteresowanych historią Polski. To niezwykle ważne dzieło, które powinno znaleźć się na półce każdego, kto pragnie lepiej zrozumieć historię swojego kraju. Ilustracje towarzyszące tekstowi wzmacniają przekaz, dokumentując najważniejsze wydarzenia z okresu PRL, w sposób niezwykle sugestywny oddają atmosferę tamtych czasów. Dzięki nim historia ożywa na naszych oczach, czyniąc lekturę jeszcze bardziej ciekawą.
Prof. Wojciech Polak „Opresja. Ilustrowana historia PRL”, wyd. Biały Kruk, 432 str., format 16,5 x 23,5 cm, twarda oprawa. Więcej na https://bialykruk.pl/ksiegarnia/ksiazki/opresja-ilustrowana-historia-prl
Źr./Fot. Wydawnictwo Biały Kruk