Rok od wybuchu przemocy w Sudanie i w miarę pogłębiania się konfliktu zbrojnego życie, edukacja i przyszłość pokolenia sudańskich dzieci wisi na włosku. Najmłodsi doświadczają największego kryzysu przesiedleńczego i szkolnego na świecie, 14 mln pilnie potrzebuje pomocy humanitarnej, a 4 mln dzieci poniżej 5 r. ż. cierpi z powodu ostrego niedożywienia. Bez pilnych i wspólnych działań krajowi grozi pokoleniowa katastrofa.
Wchodząc w drugi rok wojny Sudan stoi w obliczu katastrofy humanitarnej o niewyobrażalnych rozmiarach – dotyczy to zwłaszcza 25 mln dzieci w kraju, z których 14 mln pilnie potrzebuje pomocy. Sudan stał się koszmarem dla najmłodszych, a trwające działania wojenne wywierają druzgocący wpływ na bezpieczeństwo dzieci, kobiet i innych szczególnie narażonych grup. W latach 2022-2023 odnotowano pięciokrotny wzrost liczby poważnych naruszeń wobec dzieci, które są werbowane i wykorzystywane, zabijane i okaleczane, doświadczają przemocy seksualnej oraz ataków na szkoły i szpitale. Sytuacja jest szczególnie tragiczna dla 5,6 mln dzieci w Darfurze.
© UNICEF_UNI545632_Mohamdeen
W 2023 r. w Sudanie odnotowano największą liczbę poważnych naruszeń praw dziecka od ponad dekady, ale jest to zaledwie wierzchołek góry lodowej. Prawdziwe liczby są prawdopodobnie znacznie wyższe ze względu na ograniczony dostęp i wynikające z niego ogromne trudności w zgłaszaniu i weryfikowaniu naruszeń.
W drugim roku wojny w Sudanie dzieci muszą nieustająco borykać się nie tylko z bezpośrednimi skutkami toczących się działań zbrojnych i wszechobecnej przemocy. Trwająca wojna zwiększa zagrożenie wynikające ze śmiertelnego połączenia wysiedleń, epidemii chorób i głodu.
Od początku konfliktu z domów musiało uciekać ponad 4 mln dzieci, co oznacza, że Sudan doświadcza obecnie największego na świecie kryzysu przesiedleńczego najmłodszych. W całym kraju poważny brak bezpieczeństwa żywnościowego dotyka blisko 18 mln ludzi, czyli ok. jednej trzeciej populacji. Tylko w tym roku z powodu ostrego niedożywienia cierpieć będzie prawie 4 mln dzieci poniżej 5 r.ż. Jednocześnie ponad 90 proc. z 19 mln dzieci w wieku szkolnym nie ma dostępu do formalnej nauki – to obecnie jeden z najgorszych kryzysów edukacyjnych na świecie.
Ograniczenia w dostępie do edukacji, zagrożenie niedożywieniem, przesiedlenia i bezpośrednie działania zbrojne – połączenie tych czynników prowadzi w Sudanie do nieuchronnego kryzysu pokoleniowego. Skala potrzeb jest ogromna – podstawowe systemy i usługi społeczne są na skraju załamania, a infrastruktura, w tym szpitale i szkoły, jest wciąż atakowana. Dostęp dzieci i rodzin do opieki zdrowotnej, żywienia, wody i usług sanitarnych jest stale zagrożony lub wręcz niemożliwy, co dodatkowo potęguje kryzys
– mówi Renata Bem, Dyrektor Generalna UNICEF Polska.
Grożąca Sudanowi pokoleniowa katastrofa będzie miała poważne konsekwencje dla kraju, regionu i nie tylko. Można tego uniknąć, jeśli wszystkie strony konfliktu pozwolą nam dotrzeć do potrzebujących i wypełniać nasz mandat humanitarny
– dodaje.
© UNICEF_UNI546793_Mohamdeen
Zapewnienie przewidywalnego i zrównoważonego dostępu do wrażliwych społeczności ma kluczowe znaczenie dla zapobiegania katastrofalnemu niedożywieniu i klęsce głodu. Tymczasem prawie połowa dzieci cierpiących z tego powodu znajduje się na obszarach, gdzie trwają walki, co sprawia, że ich warunki są jeszcze bardziej tragiczne. Brak bezpieczeństwa żywnościowego sprawia, że są znacznie bardziej narażone na choroby i śmierć. Wraz ze znacznym spadkiem zasięgu szczepień oraz brakiem dostępu do bezpiecznej wody pitnej, trwające epidemie chorób, takich jak cholera, odra, malaria i denga, zagrażają życiu setek tysięcy dzieci. Gwałtowny skok zachorowalności, zwłaszcza wśród dzieci przesiedlonych wewnętrznie, jest zapowiedzią dalszych wzrostów liczby ofiar śmiertelnych.
UNICEF Polska