Dzisiejsza wizyta Tánaiste Micheála Martina w Brukseli jest bardzo ważna dla Irlandii, ponieważ właśnie dzisiaj na spotkaniu Unia Europejska – Wielka Brytania powstawać ma kształt nowej umowy brexitowej, a ta może zmieniać również Protokół Irlandzki i dawać gwarancje nieprzerwanej współpracy z Irlandią Północną Republice Irlandii.
O ile dojdzie do porozumienia, znikną przeszkody, jakie powstały po wprowadzeniu specjalnego statusu handlowego Irlandii Północnej, a zapewniał on dostęp do rynku Wielkiej Brytanii i Unii Europejskiej. Ważyć się będą też dzisiaj losy twardej granicy na irlandzkiej wyspie, bo poprzez odrzucenie Protokołu Irlandzkiego, zmieni się też kształt umowy wyjściowej Wielkiej Brytanii, a to ona określa, iż pomiędzy Irlandią Północną a Republiką Irlandii, nie powstanie granica dzieląca oba kraje.
Podpisanie wstępnego porozumienia, a nawet deklaracja powstania nowej umowy, pomagać będzie również w rozwiązaniu kryzysu władzy w Irlandii Północnej, więc może wtedy powstać rząd, ale i po kolejnych wyborach zacznie w normalnej formie działać Zgromadzenie Stormont.
Pierwsze sygnały, iż porozumienie jest blisko, zaczęły napływać już wczoraj, a obie strony potwierdzały, że osiągnięto kompromis i ten stanie się podstawą do dalszych ustaleń. Obie strony deklarują również, że podpiszą wstępne porozumienie, które zakończy spór, jaki rozpoczął się w czerwcu 2016 roku, gdy Wielka Brytania zadecydowała o opuszczeniu unijnego rynku i wyjściu z bloku.
W Brukseli ustalono już sposoby dzielenia się informacjami o przepływie towarów, więc będzie możliwość nadzoru przewozu towarów unijnych i brytyjskich, ale ustalono także, na jakich zasadach odbywać się będzie wymiana towarowa pomiędzy Wielką Brytanią a Irlandią Północną. W obu przypadkach monitoring towarów prowadzony będzie w czasie rzeczywistym, więc obie strony będą miały natychmiastowy dostęp do informacji celnych.
Po dzisiejszym spotkaniu, na którym gościć będzie wicepremier Micheál Martin, podpisaniu wstępnego porozumienia, rozpoczną się prace w grupach roboczych, a te ustalą szczegóły nowych rozwiązań, by w poniedziałek główny negocjator z ramienia Wielkiej Brytanii James Cleverly i jego odpowiednik ze strony unijnej Maros Sefcovic, mogli dokonać kolejnych oficjalnych ustaleń.
Obecnie w Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii zapanował nastrój optymistyczny i wszyscy spodziewają się, że pełna umowa w sprawie Brexitu oraz Protokołu Irlandzkiego, zwanego też z Irlandii Północnej oraz z Belfastu, zostanie wkrótce podpisana i sytuacja wróci do normy.
Bogdan Feręc
Źr: Independent
Photo by John Cameron on Unsplash