Zmiany w prawie oraz własne inicjatywy platform znacznie przełożyły się na bezpieczeństwo przewozów – tak wynika z raportu: „Mądre regulacje, skuteczne przewozy” przygotowanego przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR w oparciu o dane policji. W 2023 r. odnotowano 50-procentowy spadek liczby zgłoszeń incydentów na tle seksualnym w tzw. „przewozach na aplikacje”. Pomimo wyraźnie zauważalnej tendencji spadkowej planowane jest wdrożenie kolejnych obostrzeń prawnych, które niosą ze sobą zagrożenie sparaliżowania rynku poprzez znaczne ograniczenie liczby kierowców taxi.
Nowy poziom bezpieczeństwa
Rosnący rynek przewozów miał nie tylko wpływ na rozwój miejskiej mobilności jako komplementarnego sposobu przemieszczania się wobec m.in. transportu publicznego, ale jednocześnie sprawił, że konieczność zapewniania pasażerom najwyższego poziomu bezpieczeństwa nabrała nowego znaczenia.
Zgodnie z danymi policji, w całej Polsce, zarówno w przestrzeni publicznej jak i poza nią, zanotowano w ostatnich latach wzrost liczby zgłoszeń wszystkich przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności. Zgodnie z danymi Policji w 2019 r. było ich 7770, w 2020 r. ponad 6,8 tys., a w 2021 r. już 12,3 tys. Później nastąpił spadek do poziomu niemal 9 tys. w 2022 r. i ponad 7,8 tys. w 2023 r. Przyczyny takiego stanu rzeczy są złożone, choć związane przede wszystkim z ograniczeniami pandemicznymi.
Przestępstwa wspomnianego rodzaju popełniane w taksówkach w ostatnich trzech latach stanowiły 0,2-0,5% wszystkich zgłoszonych incydentów na tle seksualnym (23 w 2021 r., 43 w 2022 r. i 31 w 2023 r.). Jak podaje Policja, w przypadku przewozów na aplikacjach w 2021 r. zgłoszono 8 przestępstw tej natury popełnionych na klientach, w 2022 r. było 28 takich zgłoszeń, a w 2023 r. odnotowano spadek o 50% – do 14 zgłoszeń.
Oznacza to, że w 2023 do incydentów na tle seksualnym dochodziło w 1 na 10 mln przejazdów zamawianych przez aplikacje oraz w 2 na 10 mln przejazdów wykonywanych „tradycyjnymi” taksówkami.
Regulacje, które działają
Przewozy taxi zamawiane przez aplikację regulowane są od 2020 r. Kolejne zmiany w prawie dotyczące tego sektora miały miejsce w maju 2023 r. i miały na celu zwiększenie bezpieczeństwa pasażerów. Dotyczyły one m.in. weryfikacji dokumentów oraz tożsamości kierowców. Jeszcze przed przyjęciem tych regulacji pośrednicy aplikacyjni wdrożyli wiele rozwiązań podnoszących poziom bezpieczeństwa pasażerów. Wspomniany 50-procentowy spadek zgłoszeń incydentów na tle seksualnym może być pierwszym efektem wspomnianych działań i zmian w prawie.
Czy rynek przewozów taxi zostanie sparaliżowany?
Pomimo wyraźnie zauważalnej tendencji spadkowej w liczbie zgłoszeń incydentów na tle seksualnym, zgodnie z wcześniejszą zmianą Ustawy, planowane jest wdrożenie kolejnych obostrzeń prawnych – tym razem narzucających wymóg posiadania polskiego prawa jazdy przez kierowców taxi. O wymianę zagranicznego dokumentu na krajowy będą mogli oni ubiegać się dopiero po 185 dniach pobytu na terytorium Polski.
Wejście w życie tych przepisów – planowane na czerwiec 2024 r. – może doprowadzić do zmniejszenia liczby kierowców w tym sektorze (o 10% w całym kraju, a aż o 30% w samej Warszawie), znacznego wzrostu cen przewozów (nawet o 50%), a także zwiększenia średniego czasu oczekiwania na taksówkę. Nie ma jednak przesłanek, aby stwierdzić, że wprowadzenie wspomnianego wymogu będzie miało bezpośrednie przełożenie na większe bezpieczeństwo przejazdów.
Raport: „Mądre regulacje, skuteczne przewozy” dostępny jest do pobrania:
https://zdgtor.pl/publikacje/madre-regulacje-skuteczne-przewozy/.
Źródło informacji: Zespół Doradców Gospodarczych TOR
Fot. PAP/S. Leszczyński