Organ sprawujący rolę kontrolną oraz śledczą w zakresie Stref Presji Czynszowej (RPZ) działa już od sześciu lat i nałożył w tym okresie 175 mandatów na właścicieli domów, co może oznaczać, że albo w Irlandii prawo nie jest naciągane, albo organ działa opieszale.
Co istotne, Residential Tenancies Board (RTB) w ostatnich miesiącach wysłało do właścicieli domów prawie 9000 e-maili, w których zawiadamia się ich odbiorców, że potencjalnie naruszają przepisy i pobierają zbyt wysokie czynsze. Ważne jest też, że zaledwie 300 z nich zmieniło czynsze, aby pozostać w zgodzie z obowiązującym prawem, a ogółem na e-maile z RTB odpowiedziało niecałe 3000 landlordów.
Po interwencjach podejmowanych przez RTB, do kieszeni lokatorów wróciło 35 000 €, a obecnie toczą się sprawy w 170 przypadkach potencjalnego zawyżania czynszu.
W kraju jest niecałe 200 000 lokali mieszkalnych, które są wynajmowane, a znajdują się w Strefach Presji Czynszowej, więc stanowią 83% całej puli wynajmowanych mieszkań i domy te należą do ponad 100 000 właścicieli.
Obecnie potwierdzają się wyłącznie wieloletnie opinie, że RTB nie jest wystarczająco ostre w swoim postępowaniu, przede wszystkim w odniesieniu do osób naruszających przepisy, więc z większą surowością powinno podchodzić do prowadzonych spraw. Jednostka dochodzeniowa RTB, która zajmuje się oceną spraw, ukarała od 2019 roku, a to wówczas powstała, zaledwie 175 osób, choć wydaje się, że naruszeń prawa jest w zakresie najmu znacznie więcej. RTB próbuje zwyczajowo rozwiązywać problem na drodze negocjacyjnej, co jednak pokazuje właścicielom domów, że są praktycznie bezkarni i mogą liczyć zaledwie na upomnienie.
W tej sprawie wypowiedział się rzecznik Sinn Féin ds. mieszkaniowych Eoin Ó Broin, który w ostrych słowach krytykował postępowanie RTB, a i ilość kar, jakie nałożone zostały na landlordów. Ó Broin pytał też, co jest powodem tak niskiej ilości osób pociąganych do odpowiedzialności, pomimo ogromnej ilości zgłoszeń i potencjalnych naruszeń prawa.
Tylko w roku ubiegłym, co wynika z oficjalnych danych, do przekroczenia podwyżek czynszów w Strefach Presji Czynszowej doszło prawie 40 000 razy, więc wzrost czynszu wyniósł ponad 2%, dodał poseł Sinn Féin. Eoin Ó Broin powiedział również, że przepisy nie zostały stworzone przez parlamentarzystów, by istniały, a chronić mają najemców. Jeżeli RTB nie ma wystarczającej ilości pracowników, aby zajmować się ważnymi z punktu widzenia najemców sprawami, powinno zgłosić się do członków Oireachtas o pomoc i przydzielenie większej ilości pracowników.
Pomiędzy lipcem 2019 roku, a październikiem 2022 roku RTB nałożono kary na 76 właścicieli domów, natomiast 85% z nich dotyczyło przekroczenia uprawnień w zakresie podnoszenia wysokości czynszu.
Bogdan Feręc
Źr. Independent
Fot. CC BY-SA 2.0 TCExplorer