Nowe badanie Instytutu Badań Ekonomiczno-Społecznych (ESRI) wykazało, że znacznie spadł w kraju dochód rozporządzalny przypadający na gospodarstwa domowe, a to oznacza, iż potrzebne będą w takim przypadku podwyżki w kwocie przynajmniej 7% i to jeszcze przed końcem roku.
To z kolei pomagać będzie w powstrzymaniu wpływu inflacji na gospodarstwa domowe, więc ustawi Irlandię na pozycji z 2021 roku. Obecnie ocenia się, że dochód rozporządzalny, więc pieniądze, które po opodatkowaniu i wydatkach stałych pozostają w kieszeni najuboższych gospodarstw domowych, spadł w porównaniu z rokiem 2021 o 190 €, a chodzi o grupę zarabiającą poniżej 46 000 €.
Spadek ten jest odnotowywany pomimo rekordowego poziomu zatrudniania, a trend utrzymuje się od chwili inwazji Rosji na Ukrainę, chociaż już wcześniej był obserwowany.
W kraju wzrósł też odsetek gospodarstw domowych, które odczuwają tzw. deprywację materialną*, na co wpływała już w ubiegłym roku inflacja, więc wskaźnik podniósł się obecnie do 16,6% z 13,3% w 2021 roku. Wskaźnik ten był najwyższy w przypadku gospodarstw domowych, w których nikt nie pracował, samotnych rodziców i najemców. W grupie osób zarabiających najmniej więc poniżej 60% średniej wynagrodzenia krajowego, wskaźnik zagrożenia ubóstwem był najwyższy, a po uwzględnieniu kosztów mieszkaniowych osoby dorosłe żyjące samotnie bez dzieci i najemcy nieposiadający innego wsparcia byli również narażeni na większe ryzyko ubóstwa.
Autorka raportu – adiunkt ekonomii na Trinity College w Dublinie Barra Roantree powiedziała:
– Chociaż w ostatnich dziesięcioleciach wzrost gospodarczy był silny i sprzyjał włączeniu społecznemu, pozostawiając nierówności dochodów na rekordowo niskim poziomie, najnowsze dane powinny zaniepokoić decydentów. Utrzymująca się wysoka stopa inflacji prawdopodobnie jeszcze bardziej obniży dochody, zwiększając perspektywę trzech lat bez wzrostu realnych dochodów większości gospodarstw domowych. Decydenci w ramach budżetu na rok 2024 staną przed trudnymi decyzjami co do tego, którym grupom nadać priorytet, biorąc pod uwagę nasze uzależnienie od potencjalnie przejściowych wpływów z podatku dochodowego od osób prawnych, przy nieukierunkowanych obniżkach podatków lub wzroście wydatków, co grozi podsyceniem inflacji.
Badanie Banku Centralnego Irlandii pokazało natomiast, że ludzie młodzi oraz kobiety w wieku powyżej 35 lat, przyczyniły się w głównej mierze do wzrostu zatrudnienia w Irlandii od 2021 roku, a z tej grupy wiele osób pracuje w niepełnym wymiarze godzin lub na niżej płatnych stanowiskach. Według Banku Centralnego płace wzrosły w zeszłym roku o mniej niż 5 procent, a najnowsze dane Central Statistics Office pokazują, że średnie tygodniowe zarobki wzrosły w drugim kwartale tego roku o podniosły się o 4,3%.
W raporcie ESRI wskazano również, że w tym roku potrzebne będą podwyżki wynagrodzeń o „co najmniej 7% rocznie, aby uniknąć stagnacji realnych dochodów do dyspozycji, nie mówiąc już o zrównoważeniu skutków inflacji od 2021 roku”. W raporcie ESRI wskazano jednocześnie, że rząd będzie musiał wprowadzić więcej jednorazowych dotacji na pokrycie kosztów utrzymania lub zrewidować poziom świadczeń socjalnych oraz ulg podatkowych, aby zapewnić „wzrost blokujący włączenie społeczne”.
*Deprywacja materialna to odsetek osób, których nie stać na dwa z listy 10 niezbędnych rzeczy, takich jak ciepły zimowy płaszcz, cotygodniowa gorąca kolacja, czy drinki z przyjaciółmi raz w miesiącu.
Bogdan Feręc
Źr. Independent
Photo by Towfiqu barbhuiya on Unsplash