Nowy minister finansów wstrzyma reformę systemu opieki społecznej?
Jest prawdopodobne, że reforma systemu opieki społecznej będzie musiała poczekać, aby udało się utrzymać wiek emerytalny na poziomie 66 lat.
Jak powiedział minister finansów Michael McGrath, utrzymanie obecnego wieku emerytalnego, stało się ważniejsze, niż reforma systemu opieki społecznej, co miało być powiązane z wysokością zasiłku dla osób poszukujących pracy. Tę zmianę zaproponowała minister ochrony społecznej Heather Humphreys, która jeszcze w grudniu z dużą pewnością mówiła, że reforma jest w dopracowaniu i nowe zasady zaczną być wprowadzane od 2024 roku, a część z nich może nawet wcześniej.
Jednak wypowiedź nowego ministra finansów stawia teraz plany minister Humphreys pod dużym znakiem zapytania, więc Michael McGrath reprezentujący Fianna Fáil może postawić na utrzymanie ochrony wieku emerytalnego. Minister McGrath powiedział jednak, że wiązać się to będzie z pewnymi działaniami rządu, więc np. podniesieniem składki PRSI, a dopiero analiza pozwoli określić, czy utrzymanie wieku emerytalnego na poziomie 66 lat, pozwala na głębszą reformę systemu zasiłków i powiązania ich ze wcześniejszymi wynagrodzeniami.
Michael McGrath:
– Ochrona wieku emerytalnego… Jeśli patrzymy na inne reformy opieki społecznej, musimy mieć jasność co do tego, skąd będą pochodzić fundusze na te reformy. Ponieważ pierwsze pobranie ze środków uzyskanych ze wzrostu PRSI będzie musiało dotyczyć ochrony wieku emerytalnego i zaradzić luce, która w przeciwnym razie by się pojawiła. Będziemy musieli dokładnie wiedzieć, jaki jest koszt takiego programu i jak go sfinansować.
Ostatnie zdanie wypowiedzi ministra odnosiło się bezpośrednio do słów minister ochrony socjalnej Heather Humphreys, która chce wprowadzenia trzech stawek zasiłków dla poszukujących pracy, a te opierać się będą na wcześniejszych dochodach. Plan minister Humphreys zakłada, iż aby otrzymać zasiłek w nowej formule, należy przez przynajmniej 24 miesiące odprowadzać składki PRSI, co może dać zasiłek w wysokości 60% ostatniego wynagrodzenia lub 450 € tygodniowo, ale nie dłużej, niż przez pół roku od utraty zatrudnienia, o ile pracowało się ponad 5 lat. Kolejne poziomy zatrudnienia to od 2 do 5 lat, a wtedy osoba otrzymywałaby 50% tygodniowego wynagrodzenia brutto przed zwolnieniem z pracy lub 300 € na tydzień. Osoby, które odprowadzały składki poniżej 24 miesięcy, otrzymają po reformie zasiłek w podstawowej kwocie określonej dla poszukujących pracy, więc w okolicach 210 € tygodniowo.
Ministra McGratha bardziej jednak interesuje obecnie utrzymanie wieku emerytalnego i z dużą uwagą przygląda się planom, jakie stworzyła szefowa resortu ochrony socjalnej. W założeniach minister Humphreys widać, że osoba przechodząca w stan spoczynku zawodowego w wieku 66 lat, otrzyma emeryturę w typowej wysokości, natomiast pracujący dłużej, za każdy rok dodatkowej pracy otrzymają wyższe wynagrodzenie emerytalne. W zamyśle Heather Humphreys wygląda to tak, że osoba przechodząca na emeryturę dzisiaj, a jest w wielu 66 lat, otrzyma 253 € tygodniowo, natomiast przechodząc dzisiaj na emeryturę w wieku 70 lat, byłaby to kwota w wysokości 315 €.
Minister finansów Michael McGrath, nie wykluczył takiego sposobu naliczania emerytur, ale zaznaczył, że plan musi zostać odpowiednio przygotowany, a następnie wybrana najlepsza opcja. Ważne też jest, mówił dalej minister, aby zapewnić w każdej z opcji odpowiednie finansowanie, a to oznacza trudne decyzje, bo będzie wiązać się z podniesieniem wysokości składek PRSI, by było z czego finansować podwyżkę emerytur. Trzeba wziąć też pod uwagę cały system opieki społecznej, gdyż musi on zachować płynność finansową, a i być gotowy na ewentualne wyższe wydatki w chwilach potencjalnych spadków dochodów dla budżetu.
Michael McGrath:
– To będą trudne decyzje. Myślę, że ludzie doceniają wartość posiadania pewności co do wieku, w którym będą mogli otrzymać emeryturę państwową i myślę, że ludzie są gotowi za to zapłacić. Jest to cena, którą wszyscy, jako społeczeństwo będziemy musieli zapłacić za niepodnoszenie wieku emerytalnego, ponieważ na szczęście żyjemy dłużej i tak też będzie w przyszłości.
Minister finansów wypowiedział się również w kwestiach budżetowych, a zaznaczył, że udało się wprowadzić wiele zasad, które odciążały podatkowo mieszkańców wyspy i w tym kontekście stwierdził:
– Poczyniliśmy postępy w tym zakresie w ostatnich trzech budżetach i oczywiście moim celem byłoby dalsze poczynienie postępów zgodnie z programem dla rządu, ale zawsze będzie się to opierać na dostępnych zasobach.
Zapytany o możliwość kolejnej kadencji w koalicji Fianna Fáil i Fine Gael, minister McGrath unikał odpowiedzi i powiedział, że dopiero wyborcy pokażą, jakich chcą rządów po zakończeniu tej kadencji parlamentu i gabinetu Fianna Fáil, Fine Gael oraz Green Party.
Bogdan Feręc
Źr: Independent
Photo Creative Commons Attribution 2.0 Houses of the Oireachtas