Mdłe wyniki szczytu pokojowego w Szwajcarii

Kilkadziesiąt krajów mówiło, że „integralność terytorialna” Ukrainy powinna być szanowana w każdym porozumieniu pokojowym kończącym wojnę, a twierdzą, że „dialog między wszystkimi stronami” będzie niezbędny do trwałego rozwiązania.

W komunikacie końcowym wydanym na zakończenie dwudniowego szczytu dyplomatycznego w Szwajcarii zdecydowana większość krajów poparła także wezwanie do pełnej wymiany schwytanych żołnierzy i powrotu z Rosji deportowanych ukraińskich dzieci. Jednak nie wszyscy uczestnicy poparli dokument, a Indie, Arabia Saudyjska i Zjednoczone Emiraty Arabskie znalazły się wśród tych, które nie zostały wymienione wśród państw wspierających wnioski szczytu.

Brazylia, która została wymieniona na liście uczestników jako obserwator, również nie figurowała jako sygnatariusz wniosków końcowych.

Ponad 90 krajów, w tym Irlandia, zebrało się w szwajcarskim kurorcie Burgenstock na szczycie poświęconym omówieniu propozycji Kijowa dotyczących wyjścia z konfliktu. Moskwa nie została zaproszona i odrzuciła szczyt jako „absurdalny” i bezcelowy.

W dokumencie końcowym wezwano do uwolnienia wszystkich jeńców wojennych w ramach „całkowitej wymiany” oraz do powrotu na Ukrainę wszystkich ukraińskich dzieci, które zostały „deportowane i bezprawnie przesiedlone”. Ukraina oskarża Rosję o uprowadzenie prawie 20 000 dzieci ze wschodu i południa kraju, nad którymi przejęła kontrolę.

Grupy robocze na szczycie zajęły się także kwestiami światowego bezpieczeństwa żywnościowego i bezpieczeństwa nuklearnego. „Bezpieczeństwo żywnościowe nie może być w żaden sposób wykorzystywane jako broń” – stwierdzono w deklaracji, dodając, że dostęp do portów na Morzu Czarnym i Azowskim jest „krytyczne” dla światowych dostaw żywności. Kraje uznały także prawo do posiadania przez Ukrainę „pełnej i suwerennej kontroli” nad elektrownią jądrową w Zaporożu.

Kreml nie wykluczył przyszłych rozmów z Ukrainą, ale stwierdził, że dla zapewnienia wiarygodności negocjacji potrzebne będą gwarancje. Źródło podało, że nie jest jasne, czy Arabia Saudyjska zostanie ogłoszona na szczycie kolejnym gospodarzem rozmów, chociaż sugerowanie takiego rozwiązania.

Wielu zachodnich przywódców potępiło inwazję i odrzuciło żądania prezydenta Rosji Władimira Putina dotyczące części Ukrainy jako warunek pokoju, jednak niektórzy przywódcy wyjechali wcześniej, a rozmowy poszły w stronę wypracowania wspólnego stanowiska w sprawie bezpieczeństwa nuklearnego i żywnościowego oraz powrotu jeńców wojennych i dzieci porwanych z Ukrainy w czasie konfliktu.

Premier Irlandii Simon Harris powiedział na szczycie, że świat powinien być zbulwersowany doniesieniami o przesłuchiwaniu, porażeniu prądem i torturach ukraińskich dzieci po uprowadzeniu ich do Rosji.

Zełenski z radością przyjął szczyt, jako wyraz międzynarodowego wsparcia dla Ukrainy, mimo że niektórzy europejscy sojusznicy uznali, że potrzebny jest szerszy zasięg. Rosja wyraziła natomiast pogardę dla szczytu, a decyzja Chin o trzymaniu się na uboczu, przyćmiła nadzieje, że pokaże on Rosję jako globalnie odizolowaną.

Bogdan Feręc

Źr. RTE

Photo Premier Harris podczas szczytu w Szwajcarii – RTE