Marco Rubio w Ameryce Środkowej. „Chciałbym, by wszyscy zrozumieli, że lepiej być sojusznikiem USA, niż wrogiem”

Walka z korupcją w obu Amerykach, rozmowy sekretarza stanu USA w Ameryce Środkowej; kryzys rządowy w Kolumbii. To wszystko w kolejnym przeglądzie latynoskim.

Transparency International: raport o korupcji za 2024 rok

Liderami regionu w tym roku są Urugwaj (wynik CPI: 76), Kanada (75) i Barbados (68) – wszystkie stosunkowo stabilne demokracje o wysokim poziomie przejrzystości i partycypacji. Na drugim końcu indeksu znajdują się państwa spustoszone przez przestępczość zorganizowaną i łamanie praw człowieka – Haiti (16), Nikaragua (14) i Wenezuela (10).

Bezkarność za przestępstwa przeciwko środowisku

W obu Amerykach powszechna korupcja udaremnia wysiłki na rzecz walki ze zmianami klimatycznymi, oczerniając środowisko. Ludzie również ponoszą tego konsekwencje, ponieważ prawo do życia w zdrowym środowisku – nakazane przez Organizację Narodów Zjednoczonych – jest zagrożone, a terytoria przodków rdzennej ludności są dewastowane.

Słabe instytucje i brak przejrzystości pozwalają organizacjom przestępczym kontrolować rozległe obszary regionu, gdzie eksploatują zasoby naturalne, nie bacząc na konsekwencje. Przejawia się to w przestępstwach przeciwko środowisku, od nielegalnego wyrębu lasów w Ekwadorze (32) i nielegalnego wydobycia w Chile (63) i Kolumbii (39), po handel dziką przyrodą w Brazylii (34). Odpowiedzialni za to zorganizowani przestępcy są uzależnieni od korupcji i prania brudnych pieniędzy. Na przykład w Brazylii w niedawnym raporcie zidentyfikowano 24 przypadki oszustw, korupcji i prania pieniędzy związanych z handlem dziką fauną i florą.

Ale to nie tylko przestępczość zorganizowana. Elity polityczne i gospodarcze również wykorzystują słabość systemu, stosując oszustwa przy zamówieniach publicznych, przekupstwo i manipulowanie polityką środowiskową dla własnych korzyści. Na przykład w Peru (31) eksperci sugerują, że modyfikacja ustawy o leśnictwie i dzikiej przyrodzie w 2024 r. odpowiada konkretnym interesom i zachęci do nielegalnego wylesiania.

Z wynikiem 76 punktów Urugwaj wyróżnia się silnymi instytucjami i zarządzaniem danymi środowiskowymi oraz skutecznymi kanałami uczestnictwa obywateli. Zaufanie Urugwajczyków do ich instytucji uchroniło kraj przed polaryzacją i populizmem nękającym wielu w regionie, umożliwiając pokojowe wybory prezydenckie o wysokim poziomie uczciwości.
W Ameryce Środkowej, Gwatemala (25) poprawiła się o dwa punkty w CPI po latach znacznego spadku. Po długotrwałym zawłaszczaniu państwa przez skorumpowaną elitę, kraj ten otworzył kanały uczestnictwa obywateli i rozpoczął cyfryzację funkcji publicznych, aby zmniejszyć możliwości korupcji. Podobne działania okazały się również skuteczne w Republice Dominikańskiej (36), która poprawiła się o sześć punktów w ciągu ostatnich czterech lat. Oba kraje mają jednak przed sobą jeszcze długą drogę do walki z bezkarnością. Gwatemala musi pilnie wzmocnić niezależność swojego sądownictwa i Ministerstwa Spraw Publicznych, które pozostają pod wpływem sieci korupcyjnych. Republika Dominikańska musi przyspieszyć obecne wielkie dochodzenia w sprawie korupcji, zanim zostaną one umorzone z powodu niedotrzymania terminów prawnych.

Ameryka Środkowa po wizycie Marco Rubio

Minęło ponad sto lat odkąd Ameryka Łacińska była celem inauguracyjnej podróży amerykańskiego sekretarza stanu.

Marco Rubio, pierwszy Latynos na tym stanowisku, wyruszył w sobotę w sześciodniową podróż po Panamie, Salwadorze, Kostaryce, Gwatemali i Dominikanie.
Zrobił to, aby powiedzieć przywódcom tych krajów, jakie są priorytety administracji Trumpa – masowa deportacja imigrantów, przeciwdziałanie rosnącym wpływom Chin w regionie i zwalczanie przemytu fentanylu do ich kraju – i poprosić ich o współpracę.
Nie ma regionu na świecie, który miałby większy wpływ na indywidualne życie Amerykanów niż Ameryka Łacińska”– powiedział w przeddzień rozpoczęcia trasy Mauricio Claver-Carone, wybrany przez prezydenta Trumpa na specjalnego wysłannika Departamentu Stanu do Ameryki Łacińskiej.
Rubio przywiózł ze sobą również bardzo jasne przesłanie, które zwerbalizował dopiero na trzecim etapie podróży, choć od początku wysyłał sygnały.
Jednym z moich priorytetów jest zapewnienie, by polityka zagraniczna USA była polityką, w której lepiej być przyjacielem niż wrogiem; lepiej być sojusznikiem niż kimś, kto stwarza problemy – podkreślił we wtorek podczas wspólnej konferencji prasowej z Rodrigo Chavesem, prezydentem jednego ze swoich historycznych partnerów, Kostaryki.
Powiedział to wiedząc, że Ameryka Środkowa jest bardzo podzielonym regionem, w którym „każdy radzi sobie sam”, zgadzają się analitycy, z którymi konsultowało się BBC Mundo.

Dlaczego ministrowie opuszczają rząd Petro w Kolumbii

Polityczna burza w Kolumbii.
Prezydent Gustavo Petro zażądał w niedzielę formalnej dymisji „ministrów, ministrów i dyrektorów departamentów administracyjnych”, kilka dni po bezprecedensowej telewizyjnej Radzie Ministrów, pełnej wyrzutów, besztania i kłótni, podczas której widoczne było pęknięcie w jego rządzie, który jest teraz w tarapatach.
Będą pewne zmiany w rządzie, aby osiągnąć większą zgodność z programem zarządzonym przez naród, ogłosił Petro w X, kiedy kilku kluczowych urzędników zrezygnowało już w ostatnim tygodniu, przed jego wezwaniem. Wśród nich szanowana minister środowiska Susana Muhamad, która w niedzielę rano podała swoją rezygnację do wiadomości publicznej, dołączając do innych osób zajmujących teki, takich jak minister kultury Juan David Correa i dyrektor Departamentu Administracyjnego Prezydencji i bliski przyjaciel Petro, Jorge Rojas.

Od tego czasu nastąpiły kolejne dymisje, na przykład ministrów spraw wewnętrznych, kopalń i energii, edukacji i obrony. Niektóre z nich były nieodwołalne, a nie formalne, jak zażądał prezydent.
Odkąd Petro doszedł do władzy w sierpniu 2022 r., kilka kryzysów gabinetowych doprowadziło do przetasowań ministerialnych. Do tej pory dokonano już ponad 50 różnych nominacji

Jego rząd, pierwszy lewicowy rząd, który stanął na czele Kolumbii, był pełen obietnic przekształcenia kraju, naznaczonego dziesięcioleciami konserwatywnej polityki, konfliktami zbrojnymi, przemocą, nierównościami i częstymi skandalami korupcyjnymi. Jednak na prawie rok przed nowymi wyborami większość reform nie została zrealizowana.
A stare upiory z czasów, gdy był burmistrzem Bogoty, takie jak ciągłe kłótnie z sojusznikami i rywalami lub pytania o jego zdolność do egzekwowania prawa, odbijają się echem w kolumbijskiej opinii publicznej.

Zbigniew Dąbrowski

Wnet.fm

Fot.Gage Skidmore, Wikimedia Commons