Istnieją białka, które same z siebie produkują DNA i służą do samobójczej śmierci bakterii. Budowę i sposób działania takich struktur opisali naukowcy z zespołu prof. Marcina Nowotnego. „To rajskie ptaki wśród białek” – komentuje badacz. Być może białka te uda się wykorzystać w kontrolowanej produkcji DNA. A może kiedyś – również w terapii zakażeń bakteryjnych.
Przepisy na przepisy
DNA można traktować jako książkę kucharską, w której zapisane są przepisy na życie, a konkretnie – na różne białka, czyli małe maszynki, które budują komórkę i wykonują w niej całą pracę. Taki przepis jest najpierw tłumaczony do postaci innego kwasu nukleinowego – RNA, które potem produkuje białko. Istnieją jednak takie szczególne białka (fachowo nazywane odwrotnymi transkryptazami), które potrafią dokonać odwrotnego tłumaczenia – na podstawie RNA produkować DNA kodujące tę samą informację (a więc o analogicznej sekwencji). Okazuje się jednak, że istnieją też takie wyspecjalizowane odwrotne transkryptazy, które samodzielnie produkują długie łańcuchy DNA o przypadkowej sekwencji.
Do takich białek należą bakteryjne białka AbiK, które wzięli na warsztat badacze z zespołu prof. Marcina Nowotnego z Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej. Ich praca – opublikowana w prestiżowym Nucleic Acids Research – doceniona została jako najlepsza praca roku nagrodą im. Jakuba Karola Parnasa Polskiego Towarzystwa Biochemicznego. Naukowcy po raz pierwszy opisali strukturę, czyli budowę przestrzenną na poziomie pojedynczych atomów, takiego białka.
Źródło informacji: Nauka w Polsce