Udział w zajęciach tanecznych może przynieść wiele korzyści dzieciom i młodzieży zarówno pod względem zdrowia fizycznego, jak i psychicznego, a także w życiu społecznym – wskazują liczne naukowe badania. Taniec może więc być doskonałym uzupełnieniem lekcji wychowania fizycznego.
Z pewnością nie bez przyczyny taniec to jedna z najstarszych i najbardziej rozpowszechnionych form aktywności fizycznej. Nowoczesne analizy naukowe wskazują, że pomaga nawiązać prawidłowe relacje z innymi, wspiera zdrowie emocjonalne, powoduje pozytywne skutki fizjologiczne. Świetnie łączy się też z innymi rodzajami ruchu.
Zajęcia taneczne w walce z dyskryminacją
Szkolne zajęcia z tańca mogą poprawiać kompetencje społeczne i życie emocjonalne uczniów – stwierdzili specjaliści z Drexel University. Z pomocą takich lekcji badacze spróbowali poradzić sobie z pojawiającym się w szkole problemem prześladowania uczniów przez kolegów na tle rasowym.
Naukowcy opracowali specjalny program przeznaczony dla różnorodnej etnicznie grupy uczniów. Taniec był w nim wzbogacony o elementy terapii ruchowej. W ten sposób rozwijana była świadomość ciała, pewność siebie, rozumienie emocji i relacje z innymi uczestnikami. Na przykład ochotnicy naśladowali ruchy osoby ze swojej pary czy próbowali odegrać stan emocjonalny drugiej osoby.
Wyniki zachęcają. „Dane jakościowe wskazują na wzrost inteligencji emocjonalnej uczestników, w tym empatii oraz skuteczności w radzeniu sobie w różnych kulturowych kontekstach, a także umiejętności tworzenia pozytywnych relacji międzykulturowych” – piszą naukowcy w publikacji. Dodają przy tym, że uczestnicy przenieśli te umiejętności do swojego codziennego życia.
Taniec sprzyja ciału, psychice i relacjom
Zespół z Uniwersytetu Arystotelesa w Salonikach opublikował obszerny przegląd badań poświęconych oddziaływaniu tańca na zdrowie fizyczne, fizjologię, stan psychiki oraz jakość życia, a także zachowania społeczne i relacje z innymi wśród dzieci i młodzieży. Po przejrzeniu ponad 1,2 tys. prac naukowych na ten temat badacze wybrali 60 do ostatecznej analizy.
„Przegląd ten wskazuje, że taniec może być aktywnością odpowiednią do tego, aby zachęcać i skłaniać ludzi do podejmowania zdrowych zachowań. W szczególności literatura pokazuje, że w związku z uczestnictwem w zajęciach tanecznych prowadzonych dla dzieci i młodzieży pojawiają się znaczące korzyści w odniesieniu do zdrowego rozwoju ciała, można dostrzec poprawę zdrowia psychicznego i emocjonalnego, a także poprawę zachowania społecznego i relacji z innymi” – piszą w swojej publikacji.
Przeanalizowane przez nich prace wskazywały na takie korzyści, jak spadek wskaźnika masy ciała (BMI), poprawę sprawności – zwiększenie siły, giętkości, wydolności sercowo-oddechowej i wytrzymałości. Towarzyszyła temu poprawa samooceny, postrzegania własnego ciała, pewności siebie, autonomii i ogólnego samopoczucia. Wiele młodych osób zyskało pozytywne nastawienie do ruchu, który utrzymało się do dorosłości.
Ćwiczenia fizyczne wspomagają uczenie się motoryczne
Według niektórych badań zyskiwało też życie społeczne uczniów, w tym ich umiejętność współpracy oraz relacje z nauczycielami i rodzicami. Malało natomiast nasilenie stresu i objawów depresyjnych. Przeprowadzona przez jeden z zespołów analiza biochemiczna wskazała nawet na wzrost stężenia serotoniny we krwi. To jeden z najważniejszych neuroprzekaźników w mózgu. Uważa się, że jego niedobory wiążą się z rozwojem depresji.
Wyniki sugerują też, że taniec może stabilizować pracę autonomicznego układu nerwowego. Naukowcy wskazują także na rezultaty, zgodnie z którymi w długiej perspektywie regularny taniec sprzyja dłuższemu życiu i wiąże się z obniżonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych i raka okrężnicy.
Taniec jako alternatywa dla WF?
Do podobnych wniosków doszli eksperci z chińskiego Uniwersytetu w Ningbo i innych ośrodków, także z innych krajów. Przeprowadzony przez nich przegląd prac naukowych opublikowanych w ciągu ostatnich 20 lat wskazał na fizjologiczne i psychologiczne korzyści, które z zajęć tanecznych mogą odnieść dzieci i młodzież.
„Kluczowe wnioski płynące z tego przeglądu wskazują, że taniec może stanowić wartościową alternatywę dla tradycyjnych form aktywności fizycznej. Dokonane przez nas ustalenia wskazują również, że taniec przynosi korzyści fizjologiczne i psychologiczne zarówno w populacji zdrowej, jak i z problemami medycznymi. Implementacja programów tanecznych w szkołach i ogólnie w społeczeństwie zasługuje na poważne rozważenie przez decydentów” – stwierdzają naukowcy.
„Mamy nadzieję, że wyniki tego przeglądu zainicjują debatę i dostarczą niezbędnych dowodów, aby wprowadzić taniec jako ważną alternatywę dla innych form aktywności fizycznej. Potrzebne są do tego kompleksowe i zintegrowane zmiany, w tym wsparcie ekonomiczne i legislacyjne ze strony polityków i odpowiednich agencji rządowych” – podkreślają.
Być może taniec nie stanie się od razu jedną z najczęściej wykorzystywanych form ruchu w szkołach, jednak mając na uwadze jego wskazywane przez badania zalety, warto rozważyć go przynajmniej jako uzupełnienie standardowych lekcji WF.
Marek Matacz, zdrowie.pap.pl
Photo by Hulki Okan Tabak on Unsplash