Jak głosować w polskich wyborach?

Polacy mieszkający w Irlandii, ale też w innych państwach na całym świecie, mają możliwość wzięcia udziału w wyborach parlamentarnych w Polsce i z tego prawa niekiedy korzystają.

Jak ogłosił prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda, tegoroczne wybory odbędą się 15 października, więc i Polacy przebywający w Irlandii, będą mogli wybrać posłów oraz senatorów do polskiego parlamentu. Do Sejmu RP wybranych może być 460 posłów, natomiast do wyższej izby parlamentu, czyli Senatu RP, 100 senatorów.

Od jakiegoś czasu zaczęliśmy otrzymywać na naszą skrzynkę e-mail zapytania, w jakiej formie odbędą się tegoroczne wybory i czy będzie można głosować korespondencyjnie?

Odpowiedź na to pytanie jest prosta, a znajduje się na stronie Państwowej Komisji Wyborczej.

Jeżeli obywatel Rzeczypospolitej Polskiej, w dniu wyborów przebywać będzie poza granicami kraju, może wziąć udział w wyborach, ale tylko w stworzonych w tym celu, najczęściej w ambasadach i konsulatach obwodach głosowania. Tym samym, nie przewiduje się podczas najbliższych wyborów głosowania korespondencyjnego, więc aby oddać głos, trzeba udać się do jednej z placówek dyplomatycznych, gdzie powstanie punkt wyborczy.

W naszym przypadku, czyli Irlandii, Obwodowa Komisja Wyborcza powstanie z całą pewnością w Dublinie, ale do tej pory nie wiemy, czy będzie to w Ambasadzie RP na 5 Ailesbury Road, czy w Konsulacie RP na 4-8 Eden Quay. Nie ma wciąż informacji, czy komisje wyborcze powstaną w Konsulatach Honorowych, ale jak zapewniło nas w rozmowie telefonicznej Ministerstwo Spraw Zagranicznych w Warszawie, wkrótce otrzymamy szczegółowe informacje w tej spawie.

Na stronie internetowej Państwowej Komisji Wyborczej, można również znaleźć opis wszelkich procedur związanych z głosowaniem wyborczym, więc np., kto może oddać swój głos na ulubioną partię, lub zagłosować przeciwko kandydatom na posłów i senatorów, co w Polsce stosowane jest częściej.
Zasady dla osób uprawnionych do głosowania są banalne i głosujący musi spełniać następujące kryteria:

• Najpóźniej w dniu głosowania ukończyć 18 lat.
• Nie jest ubezwłasnowolniony pełnomocnym wyrokiem sądu.
• Nie jest pozbawiony praw publicznych prawomocnym wyrokiem sądu.
• Nie jest pozbawiony praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu.

Komisje Wyborcze powinny być utworzone we wrześniu, więc wówczas opublikowany zostanie też na stronie Państwowej Komisji Wyborczej komunikat, w którym wymienione zostaną wszystkie Obwodowe Komisje Wyborcze, włącznie z zagranicznymi.

Na stronie PKW i w Ambasadzie w Dublinie można uzyskać szczegółowe informacje, jak i kiedy należy złożyć wniosek o ujęcie w spisie wyborców dla zagranicznego obwodu głosownia. Tak samo powinny zrobić osoby, które w dniu wyborów przebywać będą na statkach morskich, a ich podróż uniemożliwi im oddanie głosu w stacjonarnej Komisji Wyborczej.

W zgłoszeniu o wpisie do rejestru wyborców podaje się imię (imiona) i nazwisko, numer PESEL, numer ważnego paszportu lub w krajach UE dowodu osobistego, adres zagranicznego pobytu i dane kontaktowe, więc adres e-mail lub numer telefonu.

W tegorocznym komunikacie Państwowej Komisji Wyborczej czytamy:

Należy zwrócić szczególną uwagę, aby nie utracić zaświadczenia o prawie do głosowania. W przypadku jego utraty, a niezależnie od przyczyny, nie będzie możliwe otrzymanie kolejnego zaświadczenia, ani wzięcie udziału w głosowaniu w obwodzie właściwym dla adresu zameldowania na pobyt stały lub adresu stałego zamieszkania.

Wyjaśniając do końca kwestię głosowania korespondencyjnego, można powiedzieć, że będzie ono w tym roku możliwie jedynie w wyjątkowych przypadkach, więc np. dla osób niepełnosprawnych, bez braku możliwości opuszczenia miejsca zamieszkania, podczas kwarantanny, ale wyłącznie na terenie Polski.

Jeżeli chodzi o głosowanie zagraniczne, to w tym kontekście pojawia się pewien problem, a może mieć wpływ na wynik wyborów, jak i na frekwencję z zagranicznych obwodach głosownia. W marcu 2023 roku znowelizowano Kodeks Wyborczy, a w tym znalazł się zapis, że każda Komisja Wyborcza, ma 24 godziny na zliczenie oddanych głosów i sporządzenie stosownego sprawozdania. O ile w tym czasie nie uda się policzyć wszystkich wrzuconych do urn kart głosownia, nie będą one brane pod uwagę i nie trafią do protokołu.
W związku z takim podejściem ustawodawcy do kwestii głosowania może zachodzić niebezpieczeństwo utraty głosów wyborczych. Jeżeli weźmiemy pod uwagę Irlandię, takie zagrożenie jest stosunkowo niskie, ale już w Wielkiej Brytanii, staje się bardziej prawdopodobne.

*

Prywatnie mogę dodać, że do wyborów ani nie namawiam, ani też nie będę od nich nikogo odwodził, gdyż prawo wyborcze jest dobrodziejstwem demokracji, a w tej każdy może decydować o swoim postępowaniu. Odrzuciłem również, jak było to w latach ubiegłych, oferty ugrupowań politycznych, które chciały na portalu Polska-IE wykupić miejsce na reklamę wyborczą, aby nie było to poczytane, jako ujawnianie preferencji politycznych lub promowanie wybranych polityków. O tych natomiast wielokrotnie mówię na antenie Radia Wnet, co nie zawsze podoba się zarządowi radia i politykom pewnej opcji – rządzącej.
Bogdan Feręc
Źr: PKW/Gov.pl
Fot. Public domain