Inflacja jest zjawiskiem, które polega na wzroście ogólnego poziomu cen towarów i usług w gospodarce w określonym przedziale czasowym.
Odpowiedź na pytanie, czy inflacja jest dobrym zjawiskiem, jest złożona i wpływa na nią od kilku do nawet kilkunastu czynników.
Umiarkowana inflacja, na poziomie 2-3% rocznie, może być uznawana za zjawisko korzystne, więc taką uznaje się za prawidłową, a i obecnie widzimy dążenia Europejskiego Banku Centralnego, aby wzrost cen przywrócić do takiego właśnie poziomu. Można podać tutaj kilka argumentów, które podkreślają pozytywne aspekty umiarkowanej inflacji, czym może być np. zachęta do wydawania pieniędzy.
Umiarkowana inflacja pobudza zazwyczaj wydatki konsumpcyjne, ponieważ ludzie mają tendencję do zakupów przed wzrostem cen, co natomiast sprzyja wyższej aktywności gospodarczej. Niska inflacja prowadzi dla odmiany do długoterminowej stabilizacji cen, co również uznawane jest przez konsumentów za objaw zdrowej gospodarki.
W przypadku, gdy występuje deflacja, czyli spadek ogólnego poziomu cen, ludzie mogą opóźniać decyzje o zakupach, a w oczekiwaniu na jeszcze niższe ceny w przyszłości, co z kolei może wyhamować wzrost gospodarczy. Reasumując, umiarkowana inflacja pomaga uniknąć tego problemu, czyli pobudza nas do wydawania pieniędzy na różne cele.
Trochę inaczej wygląda to w ujęciu biznesowym, bo przedsiębiorstwa często podejmują ryzyko inwestycji, gdy ceny zaczynają rosnąć, co z kolei może sprzyjać wzrostowi gospodarczemu i tworzeniu miejsc pracy, a będzie wówczas stymulowaniem gospodarki. Podobnie dzieje się, kiedy mamy deflację, ale w takim przypadku znacznie częściej obserwowane są inwestycje z kręgów rządowych, co pobudzać ma różne sektory gospodarek, które są napędowymi dla innych branż.
Umiarkowana inflacja zmniejsza także rzeczywistą wartość zadłużenia, ułatwia spłacanie długów konsumenckich oraz tych, jakie powstały w przedsiębiorstwach. Wysoka inflacja lub hiperinflacja, która osiąga ekstremalnie wysokie poziomy, może mieć natomiast negatywne skutki dla gospodarki i większej części społeczeństwa.
Wysoka i hiperinflacja prowadzą do spadku siły nabywczej pieniądza, więc pieniądze tracą wartość, a ludzie mogą kupować mniej za swoje zarobione pieniądze. Wysoka inflacja może prowadzić do niepewności w gospodarce, a to utrudnia planowanie finansowe oraz wpływa na wyhamowanie inwestycji. Wysoka i rosnąca inflacja może obniżać jednocześnie wartość oszczędności, czyli należy wówczas inwestować bardziej ryzykownie, aby uniknąć strat wartości oszczędności.
Kolejny problem z wysoką inflacją może doprowadzić w dłuższym okresie do niekorzystnego podziału bogactwa i prowadzić w konsekwencji do nierówności społecznych.
Podsumowując, umiarkowana inflacja może mieć pewne korzystne aspekty dla gospodarki, ale wysoka inflacja lub hiperinflacja są zwykle szkodliwe. Właściwa polityka monetarna i fiskalna jest ważna, aby utrzymać inflację na stabilnym i umiarkowanym poziomie, który sprzyja pożądanemu wzrostowi gospodarczemu i stabilności finansowej.
Można tutaj również dodać, że ze zjawiskiem wysokiej inflacji do czynienia mamy obecnie, więc wszyscy odczuwamy jej negatywne skutki.
Bogdan Feręc
Photo by Napendra Singh on Unsplash