Czy ograniczenie wzrostu czynszów działa?
Rada ds. Najmu Mieszkaniowego (RTB) sprawdziła, w jaki sposób działa rządowy program ograniczenia wzrostu czynszów, ale jak się okazało, przepisy to jedno, a koszty najmu to już całkiem coś innego.
Po przeglądzie stwierdzono, że widać kolosalny wzrost czynszów w przypadku istniejących i nowych najmów, co z kolei stawia pod znakiem zapytania cały system ograniczeń i wprowadzenie prawie w całym kraju Stref Presji Czynszowej (RPZ). W przypadku nowych najmów czynsze w kraju wzrosły o 11,6%, chociaż podwyżki w strefach RPZ, nie powinny być wyższe niż dwuprocentowe.
Z danych RTB wynika również, że koszty dla nowych najmów rosną dwukrotnie szybciej od tych z najmów trwających, a obecnie średni czynsz w Irlandii wynosi już 1574 €, czyli wzrost w skali roku wynosi 11,6. Jest też najwyższym od 2007 roku, kiedy rozpoczęto rejestrację czynszów przez RTB.
Co też istotne, różnica pomiędzy czynszami dla trwających najmów a nowymi wynosi 242 €, więc typowy najemca, który wynajmuje mieszkanie od jakiegoś czasu, płaci 1332 €, a to oznacza wzrost roczny o 5,3%, czyli też więcej niż przewiduje ustawa o RPZ.
Sytuację skrytykował poseł Sinn Féin Eoin Ó Broin, który jest rzecznikiem ds. mieszkaniowych w tym ugrupowaniu, natomiast sam wzrost kosztów najmu nazwał „oszałamiającym”. Tak samo powiedział o różnicy wysokości czynszów, jaka jest widoczna między nowymi a trwającymi najmami.
Wg posła Ó Broina, należy sprawdzić, czy ktokolwiek w kraju przestrzega zapisów ustawy, a ta miała zablokować możliwość dowolnego podnoszenia stawek czynszowych.
Dyrektor RTB Lucia Crimin powiedziała, że na podstawie tych danych, Rada ds. Najmu Mieszkaniowego będzie teraz mogła sprawdzić, czy i jakie są niezgodności z przepisami, a także zweryfikuje dane ze stanem faktycznym i wzrostami czynszów w strefach RPZ. Rada sprawdzi też, jak wygląda egzekwowanie przepisów w Strefach Presji Czynszowej i częściej przyglądać się będzie podwyżkom czynszów na terenach objętych rządowym programem.
Jak stwierdza Instytut Badań Ekonomiczno-Społecznych (ESRI), który sporządził badanie dla RTB, nie można obecnie powiedzieć, czy przestrzegano zasady podnoszenia czynszów o 2% rocznie, a potrzebna jest kontrola poszczególnych wynajmowanych domów.
Z badania wynika też, iż w Dublinie średni czynsz wynosi obecnie 2102 €, czyli w ciągu roku podniósł się o 10%, a roczny wzrost dla trwających umów najmu w stolicy wyniósł 5,5%, czyli do 1767 €.
Bogdan Feręc
Źr. Independent
Photo by Rory Hennessey on Unsplash
