Domy dla Ukraińców za prawie 450 000 € każdy

Irlandia stworzyła plan taniego zakwaterowania uchodźców z Ukrainy, którzy mieli zamieszkać w domach modułowych, co przedstawiano jako przynoszące oszczędności dla Skarbu Państwa, jednak okazuje się, że koszt budowy tego typu jednostek mieszkalnych przekracza ceną budowę normalnego domu.

Można by pomyśleć, że Irlandii zależy na tym, aby wydawać pieniądze bez żadnego zastanowienia, a to nie pierwsza inwestycja, której koszt znacznie przekracza szacunki. Przypomnieć można tylko Narodowy Szpital Dziecięcy, który kosztować miał nieco ponad 600 mln €, a obecnie państwo wydało już 2,2 mld €. Następną drogą inwestycją jest „domek” dla rowerów w cenie typowego domu mieszkalnego za 335 000 €, a teraz domy modułowe, które miały narazić budżet na wydatek 200 000 €.

Miały, bo ich koszt jest ponad dwukrotnie wyższy, co potwierdza raport Kontrolera i Audytora Generalnego, w którym stwierdzono, że każdy dom modułowy, jaki jest i będzie zbudowany ze środków państwowych, czyli z podatków mieszkańców Irlandii, kosztować ma 442 000 € i nie jest to pomyłka.

Odpowiedzialnym za realizację projektu „taniego” zakwaterowania uchodźców jest Biuro Robót Publicznych (OPW), a nie jest to pierwsza decyzja tego Biura, kiedy pojawiają się kontrowersje dotyczące kosztów. Tym samym Urząd Audytora Generalnego ostro krytykuje OPW za rosnące koszty realizacji projektu.

Co ciekawe, sama budowa domów modułowych dla tzw. uchodźców wojennych z Ukrainy, miała się już dawno zakończyć, jednak dopiero w ubiegłym miesiącu zakończono budowę 500 sztuk, a miały pojawić się do końca lutego tego ubiegłego roku. Opóźnienie wynosi więc 17 miesięcy, ale to drobiazg.

W raporcie podkreślono, że z uwagi na wcześniejszy pośpiech, nie została przeprowadzona należyta ocena kosztów, a szacowany koszt projektu zamknąć się miał kwotą 100 mln €, choć obecnie mówi się o 289,3 mln €. OPW tłumaczy jednak, że zmieniła się przede wszystkim ilość domów, jakie dostarczone miałby oraz będą uchodźcom i teraz powstać ma prawie 700 zamiast 500, ale i zmieniono uwarunkowania klasy energetycznej BER z C1 na A2.

To z kolei oznacza, że domy trzeba było zmodernizować energetycznie, czyli koszty cały czas wzrastały.

Urząd Audytora Generalnego podkreśla, że „doszło do znacznych przekroczeń kosztów realizacji projektu”, więc pierwotny koszt jednego domu modułowego szacowany na 200 000 €, wynosi obecnie średnio 436 000 €. W ocenie z raportu czytamy, że przekroczenie budżetu na ten cel „wzrosło o prawie 120%”. Urząd zaznacza jednak, że ostateczny koszt budowy domu modułowego dla uchodźców z Ukrainy wynosić będzie prawdopodobnie 442 000 €.

W raporcie znajdują się również informacje o rosnących kosztach tej inwestycji z powodu opóźnień w dostępie do terenów, na których mogłyby powstać domy modułowe, ale i koszty magazynowania prefabrykatów. Koszt składowania wyniósł do czerwca 310 000 €, a tylko dlatego, że tereny nie było odpowiednio przygotowane do zmontowania konstrukcji.

W tej sprawie jest jeszcze jedna sprawa, którą niewątpliwie wkrótce zajmie się irlandzka opozycja parlamentarna, bo i na to znalazło się miejsce w raporcie Autora Generalnego i Biuro Robót Publicznych wskazało „głównego wykonawcę projektu w drodze negocjacji, bez wcześniejszego ogłoszenia przetargu”. Istotne jest też, że rząd zgodził się na takie rozwiązanie, ponieważ uznał „sprawę za niezwykle pilną”.

Po zwiększonym napływie uchodźców z Ukrainy do Irlandii, minister ds. integracji Roderic O’Gorman za zgodą rządu wydał rozporządzenie, że zamiast 500 domów dla 2000 osób, wybudowanych będzie 694. Następnie okazało się, że poprzez inne działania rządu, napływ uchodźców znacznie wyhamował, co dało możliwość zmniejszenia ilości domów do 632, o czym zadecydował również minister O’Gorman. Jednak obecnie łączna ilość gotowych i powstających modułowych jednostek mieszkalnych wynosi już 654 i do kwietnia przyszłego roku zamieszkać w nich ma 2640 osób z Ukrainy.

Bogdan Feręc

Źr. Independent

Fot. CC BY-SA 4.0 Axel Bleyer