10 faktów o zdrowiu i higienie menstruacyjnej w szkołach

Wiedza na temat zdrowia i higieny menstruacyjnej często nie jest w wystarczający sposób przekazywana dzieciom podczas nauki w szkołach. Wśród powodów są m.in. nierówności społeczne, a także ograniczony dostęp najmłodszych do edukacji oraz podstawowych produktów i usług. Przygotowany przez UNICEF i WHO globalny raport ujawnia poważne luki w edukacji menstruacyjnej w szkołach na całym świecie.

Raport Progress on drinking water, sanitation, and hygiene in schools 2000-2023 obejmuje dane dotyczące dostępności wody, zaplecza sanitarnego oraz podstawowych usług i produktów higienicznych dla najmłodszych. Według najnowszych danych 447 mln dzieci na świecie nadal nie ma dostępu do wody pitnej w szkole, a 427 mln do podstawowych usług sanitarnych. Co trzecie dziecko (646 mln) nie ma jak korzystać z podstawowych usług higienicznych.

Raport podkreśla pilną potrzebę podjęcia globalnych działań na rzecz poprawy zdrowia i higieny menstruacyjnej w szkołach. Menstruacja jest naturalnym elementem życia człowieka. Każde dziecko ma prawo przeżywać ten okres godnie i bezpiecznie.

Osiągnięcie do 2030 r. zakładanego celu zrównoważonego rozwoju w tym obszarze będzie wymagało dwukrotnego zwiększenia obecnego tempa postępów w zakresie podstawowej dostępności wody pitnej oraz usług sanitarnych i czterokrotnego w przypadku podstawowych usług higienicznych.

10 kluczowych faktów nt. zdrowia i higieny menstruacyjnej w szkołach na świecie:

1. Niespełna 40 proc. szkół na świecie zapewnia edukację w zakresie zdrowia menstruacyjnego. Ten odsetek rośnie w szkołach średnich – w Azji Środkowej i Południowej zapewnia ją już 84 proc. szkół ponadpodstawowych, w porównaniu do zaledwie 34 proc. podstawowych.
2. Tylko 31 proc. szkół na całym świecie ma kosze na odpady menstruacyjne w toaletach dla dziewcząt. Wskaźnik ten w krajach najsłabiej rozwiniętych spada do 17 proc., a np. w Afryce Subsaharyjskiej wynosi zaledwie 11 proc.
3. Produkty menstruacyjne w szkołach nie zawsze są łatwo dostępne, a wiele uczniów nie może sobie na nie pozwolić. W Afryce Subsaharyjskiej dostęp do nich zapewnia tylko 12 proc. szkół.
4. W wielu krajach w szkołach nie ma osobnych toalet lub chociażby wydzielonej przestrzeni zapewniającej prywatność.
5. Brak dostępu do wody i produktów higienicznych (np. mydła) jest dodatkowym problemem dla milionów uczniów. Osoby uczące się w miastach, szkołach prywatnych i tych tylko dla dziewcząt częściej mogą korzystać z odpowiedniego zaplecza sanitarnego, co wskazuje na nierówności nawet w obrębie danego kraju.
6. Na całym świecie miliony osób są nieświadome lub nieprzygotowane do menstruacji przed pierwszym okresem. Badania w Etiopii wykazały, że w takiej sytuacji była ponad połowa ankietowanych dziewcząt.
7. Badania pokazują, że stygmatyzacja związana z menstruacją jest powszechna, a nastolatki często czują się zawstydzone lub nie są w stanie otwarcie rozmawiać na ten temat. Wstyd może wpływać na ich zdrowie psychiczne i frekwencję w szkole.
8. W krajach uwzględnionych w badaniu nie ma danych dotyczących liczby nauczycieli przeszkolonych w zakresie zdrowia i higieny menstruacyjnej, co wskazuje na znaczną lukę w tym obszarze. Nauczyciele odgrywają kluczową rolę w dostarczaniu jakościowych informacji i tworzeniu wspierającego środowiska dla uczniów, ale bez odpowiedniego szkolenia nie są w stanie odpowiedzieć na potrzeby swoich podopiecznych.
9. Tylko 30 krajów posiada odpowiednie dane, dotyczące co najmniej jednego z globalnych wskaźników uznawanych za priorytety w tym obszarze wedle aktualnych Celów Zrównoważonego Rozwoju. Ich brak utrudnia kompleksowe zajęcie się tymi kwestiami.
10. Niektóre kraje, takie jak Zambia i Filipiny, wykazały znaczną poprawę w zakresie udostępniania produktów i usług menstruacyjnych w szkołach, ale globalnie należy zrobić jeszcze więcej. Zmiana jest możliwa dzięki ukierunkowanej polityce i inwestycjom.

Pełna treść raportu w języku angielskim dostępna jest na tej stronie: Progress on drinking water, sanitation, and hygiene in schools 2000-2023.

Odwiedzając stronę Każdy zasługuje na okres bez troski można wspomóc naszą akcję walki z ubóstwem menstruacyjnym na świecie.

UNICEF Polska