35 lat Konwencji o prawach dziecka. Wokół zaleceń Komitetu Praw Dziecka dla Polski

20 listopada, na pamiątkę uchwalenia 35 lat temu Konwencji o prawach dziecka obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Praw Dziecka. UNICEF Polska, działając w imieniu Koalicji Organizacji Pozarządowych, we współpracy z Biurem Rzecznika Praw Dziecka organizuje debatę poświęconą postępom we wdrażaniu tego dokumentu w Polsce.

W 2024 r. mija 35 lat od przyjęcia przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych Konwencji o prawach dziecka. To fundamentalny dokument, który ustanowił powszechne standardy ochrony najmłodszych, wyznaczył kierunki realizacji i zasady poszanowania ich praw oraz jest fundamentem działania Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci UNICEF.

Monitorowanie wdrażania Konwencji o prawach dziecka to jedno z najważniejszych działań UNICEF w Polsce i na świecie. Mimo że od jej uchwalenia minęło już 35 lat, widzimy, że w wielu obszarach taka weryfikacja realizacji jej zapisów jest absolutnie niezbędna

– opisuje Renata Bem, Dyrektor Generalna UNICEF Polska.

Poszanowanie praw dziecka, zgodnie z kierunkami wyznaczonymi w tym dokumencie jest kluczowe, aby i dzisiaj, i w przyszłości najmłodsi wszędzie na świecie mogli w bezpiecznych warunkach rozwijać pełnię swojego potencjału

– dodaje.

Stowarzyszenie Polski Komitet Narodowy UNICEF monitorowanie Konwencji prowadzi wraz z partnerami w ramach Koalicji Organizacji Pozarządowych. Wspólnie omawiane są najważniejsze problemy dotyczące realizacji jej zapisów oraz planowane są różnorodne działania, w tym m. in. przygotowywanie raportów, stanowisk i apeli.

Obok UNICEF Polska, w skład Koalicji wchodzą: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Polski Komitet EAPN (EAPN Polska), ATD Czwarty Świat, Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce, Fundacja Rozwoju Dzieci im. J. A. Komeńskiego, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, Fundacja Integracja, Fundacja W stronę dialogu, Koalicja na rzecz Rodzinnej Opieki Zastępczej, Fundacja Szkoła z Klasą oraz Fundacja La Strada – Fundacja przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu.

Ponieważ wdrażanie Konwencji przez Polskę poddawane jest okresowej ocenie przez Komitet Praw Dziecka ONZ, Koalicja sprawdza stan realizacji jego zaleceń oraz pracuje nad rekomendacjami dla polskiego rządu w tym zakresie. Wstępne ustalenia członków Koalicji zostaną przedstawione i omówione w toku wtorkowego spotkania. Docelowo, w przyszłym roku, planowana jest publikacja raportu na ten temat.

Konwencja o prawach dziecka oraz zalecenia Komitetu Praw Dziecka są dla mnie kluczowe przy tworzeniu świata przyjaznego dzieciom. Niezbędna jest tutaj współpraca i wsłuchiwanie się w głos środowiska organizacji pozarządowych – podkreśla Monika Horna-Cieślak, Rzeczniczka Praw Dziecka

– podkreśla Monika Horna-Cieślak, Rzeczniczka Praw Dziecka.

Dodaje, że mając na uwadze prawo i bezpieczeństwo dzieci widzi pilną konieczność ratyfikacji III protokołu do Konwencji. 

Dzięki temu Polska dołączy do grona państw, które wartości zapisane w Konwencji uznają za najwyższy priorytet

– mówi.

Jednym z ważnych kwestii poruszonych w toku debaty będzie kwestia tzw. III protokołu fakultatywnego do Konwencji o prawach dziecka, który Polska jedynie podpisała, i który od 2013 r. czeka na ratyfikację.

Ustanawia on istotny mechanizm ochrony praw dziecka. Przyznaje każdemu dziecku, grupie dzieci, a także innym osobom działającym w ich imieniu, możliwość zawiadomienia Komitetu Praw Dziecka o tym, że dziecko lub dzieci stały się ofiarami naruszenia praw przyznanych w Konwencji lub jej protokołach fakultatywnych. Ratyfikowanie protokołu pozwoliłoby dzieciom zakwestionować ograniczenie ich prawa do edukacji, pozbawienie kontaktu z rodzicami czy brak zapewnienia im ochrony przed przemocą. Jednocześnie może on stać się istotnym wzmocnieniem krajowych i regionalnych mechanizmów skargowych, prowadząc do większego poszanowania praw dziecka.

Ratyfikację III protokołu rekomendował Polsce Komitet Praw Dziecka, zwracał na nią uwagę również Rzecznik Praw Obywatelskich, a o jej ratyfikację apelował wielokrotnie Rzecznik Praw Dziecka oraz liczne organizacje społeczne, a także Koalicja Organizacji Pozarządowych, która w czerwcu tego roku zwróciła się w tej sprawie do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Podczas wtorkowego spotkania uczestnicy będą rozmawiać również o tak istotnych kwestiach, jak przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci oraz potrzeba reformy systemu pieczy zastępczej.

Na zakończenie przewidziany jest panel, podczas którego osoby młode będą miały okazję skomentować kwestie omawiane podczas wcześniejszych wystąpień.

To dla nas osób młodych bardzo ważny moment. Niezmiernie się cieszę, że mówimy głośno o tym jak potrzebna jest konieczność ratyfikacji przez Polskę III protokołu fakultatywnego do Konwencji oraz działaniach, które Polska powinna podjąć, aby zapewnić należytą ochronę praw dziecka w naszym kraju

– mówi Jan Gawroński, społeczny zastępca Rzecznika Praw Dziecka. 

Chciałbym podkreślić, że w ostatnim czasie głos w tej sprawie zabrały liczne organizacje młodzieżowe, skierowały one do władz petycję z prośbą o jak najszybsze podjęcie działań w tym zakresie. Każde dziecko jest pełnowartościowym człowiekiem, z własnymi potrzebami i prawami a dorośli muszą je szanować i ich przestrzegać 

– podkreśla.

UNICEF Polska